BULGARİSTAN İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLER

Türkiye, Bulgaristan’ın önemli bir ticaret ortağı durumundadır. AB üyeliğinin ardından Bulgaristan Türkiye’nin Avrupa’ya açılan kapısı olma pozisyonunu daha da güçlendirmiştir. Türkiye’nin Avrupa ülkeleriyle yaptığı ticaretin karayolu ile taşınan kısmının büyük bir bölümü Bulgaristan güzergahını kullanmaktadır. Ayrıca Bulgaristan, Balkanların coğrafi olarak merkezi konumundadır. İstanbul, Kocaeli ve Bursa gibi Türkiye’nin üretim merkezlerine de çok yakındır. 2007 yılından itibaren Bulgaristan’ın AB üyeliği ve Türkiye ile AB arasındaki gümrük birliğine dahil olması, bu nedenle ikili ticarette gümrük vergilerinin sıfırlanması, Bulgaristan’da kurumlar ve gelir vergisi oranlarının yüzde ona düşmesi gibi gelişmeler nedeniyle Bulgaristan’ı Türk yatırımcıları gözünde cazip kılan özellikler daha da artmıştır. Günümüzde Türk malı ürünlerin ihracatı Türkiye’nin iç piyasasına sunum kadar kolaylaştırılmıştır. Dünya mali ve ekonomik krizin etkisinden önce toplam ihracatın % 11 oranındaki payıyla Türkiye Bulgaristan mallarının satıldığı en büyük pazarlardan birisiydi. Aynı zamanda Bulgaristan’a ithal edilen malların %6’sı Türkiye’den çıkıyor ve böylece Türkiye Bulgaristan’ın ilk dört ticari partnerinden birisi haline geliyor. 2009 yılında Türkiye-Bulgaristan ikili ticari ilişkilerine uluslararası mali ve ekonomik kriz damgasını vurmuştur. Bulgaristan Merkez Bankası’nın Aralık 2008-Kasım 2009 dönemine ilişkin verilerine göre, Türkiye ile Bulgaristan arasındaki toplam ticaret hacmi bir önceki yılın aynı dönemine oranla % 40’ın üzerinde daralarak 1.785,7 milyon Avro olarak gerçekleşmiştir. Genelde iki ülke arasındaki ticaret dengelidir, ancak 2009 yılındaki mali krizin değişik oranlardaki etkisi sonucunda Türkiye’nin Bulgaristan’a ihracatı 1,010.4 milyon Avro, Bulgaristan’dan ihracat ise 877,2 milyon Avro olmuştur. 2010 yılında iki ülke arasındaki ticaret tekrar artış eğilimi göstermeye başlıyor ve 2011 yılının sonunda 4 097 919 USD kadar yükseldi. İki ülke arasındaki ticaret hacminin %59'unu Türkiye'ye ihraç edilen Bulgaristan menşeili mallar oluşturuyor. Bulgaristan'ın ihraç ettiği ürünler arasında geleneksel olarak hammade ve ara mamuller yer alıyor.

İKİLİ TİCARET VERİLERİ (1.000 Dolar)

2010 yılı Ocak ayında uluslararası krize rağmen Bulgaristan’a ihraç edilen ürünlere bakıldığında 2009 yılının Ocak ayına göre önemli oranda artış gösteren maddeler de bulunmaktadır. Bunlar arasında, bakır cevheri ve konsantreleri, domates, bazı meyveler, çimento, bazı tekstil ve konfeksiyon ürünleri vb., yer almaktadır. Dikkat edileceği üzere, bu ürünlerin önemli bir kısmı sebze ve meyvelerden oluşmaktadır. Diğer taraftan, özellikle demir-çelik ve bundan mamul ürünlerdeki düşüş devam etmektedir. 2009 yılında önemli oranda azalış kaydedilen taşıt araçları ile aksam ve parçalarının ihracatı 2007-2008 yıllarındaki ikili ticarette ilk sırada yer alan segmandır.

 TÜRKİYE'YE İTHALAT

Türkiye ihracatı – 2011 ürün bazında

Bulgaristan ile Türkiye arasındaki ikili anlaşmalar